Geleneksel mayonez, %65-80 bitkisel yağ, %5-8 yumurta sarısı ve baharatlı su içeren bir su içi yağ emülsiyonudur. Baharatlı su genelde sirke, hardal, tuz ve şeker içerir. Yağ, 2 - 10 mikron arasında değişen ortalama bir boyuta sahip dağıtılmış damlacıklar olarak mevcuttur.
Tüketiciler, geleneksel olanlarla aynı tada ve hisse sahip olan düşük kalorili ürünler talep etmektedir. Ancak mayonezdeki yağ miktarının azaltılması, dağıtılmış yağ damlacıklarının daha az yoğunlukla birleşmesine yol açar ve bu da viskozitenin ve dokunun azalması anlamına gelir. Çeşitli kıvam verici ve jelleşen ürünler, viskoziteyi ve dokuyu artırmak için su karışımına eklenebilir. Sıklıkla nişasta kullanılır ancak diğer hidrokolloidler de yaygındır.
Çoğu tüketici, "iyi kaliteli" mayonezin ne olduğuna yönelik bir fikre sahiptir ve bu fikirler, dünyanın farklı yerlerinde farklılık gösterir. Ancak bu fikirleri, ölçülebilir kalite parametreleriyle ilişkilendirmek kolay değildir. Üreticiler için mayonez kalitesi sıklıkla duyusal değerlendirmeler ile laboratuvar analizlerinin bir birleşimiyle belirlenir. Mayonez reklamları ve etiketleri genelde "kremsi", "pürüzsüz" ve "yoğun" gibi kelimeler kullanarak doku özelliklerini vurgular. Aslında doku; görünüm, kıvam hissi ve ağızdaki his yoluyla yeme deneyimini etkiler.
Mayonez üreticilerinin, her serinin kalitesini kontrol edebilmesi gerekir. Görünüm, doku ve ağız hissi gibi parametreleri değerlendiren test edicilerin duyusal panelinin yanı sıra laboratuvar analizleri de reolojiye bağlı olarak gerçekleştirilir. Reoloji, hem katı hem de sıvı özelliklere sahip malzemelerin, bir güce maruz kaldığında akışkanlıklarını ve deformasyonlarını ölçen bir çalışmadır.
Mayonez prosesindeki önemli bir öğe, yağ damlacıklarının parçalanmasını içeren emülsifikasyondur. Bir yağ damlacığı üzerinde hareket eden parçalama stresleri, damlacık deformasyonunu önlemeye çalışan stabilizasyon streslerini aştığında ve bunu belirli bir süre boyunca devam ettirdiğinde yağ damlacığı parçalanır.
Yüksek hızlı rotorlu-statörlü mikserler veya kolloid değirmenleri gibi yüksek yoğunluklu mikserler yaygın şekilde kullanılır. Bu cihazların enerjisi, nispeten küçük bir ürün hacminde dağıtılır; bu da yüksek lokal enerji dağıtım oranı düzeylerine ve bu nedenle küçük yağ damlacıklarına yol açar. Bu mikserler, karıştırma tanklarıyla veya tanklarında çeşitli şekillerde kombine edilebilir ve tüm karıştırma sistemi, hem kesikli hem de kontinü üretim yapacak şekilde ayarlanabilir.
Mayonezin kalite özellikleri, yalnızca bileşen tiplerinden ve kompozisyonundan değil, aynı zamanda ekipman tipi, proses parametreleri ve üretim ölçeğinden de etkilenir.
Konuyla ilgili ayrıntıları öğrenmek için "Mayonez labirentinde gezinti: üretimde tahminleri ortadan kaldırmak" başlıklı teknik raporumuzu indirin.